Afwatering in Midden-Delfland

De afwatering van overtollig water in Midden-Delfland vindt plaats in zuidelijke richting naar de boezemgemalen aan de Nieuwe Maas, het Scheur en de Nieuwe Waterweg (liggen in elkaars verlengde). De meeste polders behoorden vroeger tot de Westambachten, die afwateren via de sluizen bij Vlaardingen en Maassluis. Alleen de Voordijkshoornse- en Harnaschpolder behoorden tot de Oostambachten en gebruikten de sluizen bij Schiedam. Tegenwoordig maken alle polders de gemeente Midden-Delfland gebruik van de boezem van het Westland.

De dertien ambachten van het hoogheemraadschap van Delfland.

Oorspronkelijk kon het gebied afwateren op een natuurlijke manier via de Maas. In de 13e eeuw legde men al sluizen aan voor afwatering naar het zuid-oosten. In de 14e eeuw verlegde men de afwateringsluizen naar de huidige plaatsen in de gemeenten Maassluis en Vlaardingen. Doordat het maaiveld voortdurend daalde was het nodig om een boezemgestel te graven, zoals de Gaag (naar Maassluis) en Vlaardingsevaart (naar Vlaardingen). Men gebruikte getijdensluizen maar vanaf de 15e eeuw kwamen de windmolens meehelpen.

In de 19e eeuw werd de wateroverlast zo groot dat er gemalen moest worden gebouwd. Eerst was daar het stoomgemaal Van der Goes bij de Vijfsluizen, Schiedam (1864) en later het dieselgemaal Mr. Dr. C.P. Zaayer in Maassluis (1928). Ook de polders stichtten stoomgemalen om onafhankelijk te zijn van windkracht. In de eerste helft van de 20e eeuw vervingen de meeste polderbesturen de stoommachines voor diesel- en elektrische installaties. Vaak werden deze in de oude gebouwen geplaatst.

De volgende tabel geeft een overzicht van de gemalen in de polders van de Midden-Delfland:

De eerste vermelding van de molens is aangegeven. Bronnen: Ottenvanger (1985) en de Molendatabase op internet.

In de Groeneveldsepolder en de Dijkpolder staan de enige twee overgebleven windmolens die beide regelmatig malen. Ze dienen als hulpje voor de ernaast gelegen elektrische gemalen.

In 1971 werden de polders die begrensd werden door de Gaag, de Vlaardingsevaart en de Delftse Schie opgeheven en vormen nu het bemalingsgebied Vockestaart. Het gaat hier om de Holierhoekse- en Zouteveense Polder, de Kerkpolder, de Lage Abtwoudsepolder en de Polder Noord-Kethel (Schiedam). De afzonderlijke polderdelen hebben nog wel eigen gemalen.

21 maart 2024